Utylizacja odpadów niebezpiecznych - gdzie wyrzucać?

Utylizacja odpadów niebezpiecznych musi odbywać się zgodnie z obowiązującymi przepisami. Stanowią bowiem duże obciążenie dla środowiska naturalnego i zagrożenie dla zdrowia ludzi. Niektóre z nich wymagają unieszkodliwienia, inne zaś - ze względu na swój toksyczny charakter - bezpiecznego przechowywania. Część odpadów można ponownie wykorzystać. Do panujących zasad dostosować się muszą zarówno gospodarstwa domowe, jak i przedsiębiorstwa. Co powinieneś wiedzieć? Przedstawiamy najważniejsze informacje, które pomogą ci przyczynić się do ochrony środowiska. Z naszego artykułu dowiesz się, gdzie znajdziesz właściwe pojemniki na odpady niebezpieczne i co powinno się w nich znaleźć.

Odpady niebezpieczne - co to?

Podstawowe pytanie brzmi: co to są odpady niebezpieczne? Zgodnie z definicją, to materiały lub substancje, które ze względu na swoje właściwości mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi, środowiska lub mienia, jeśli nie zostaną odpowiednio zutylizowane, przechowane lub przetworzone. Często zawierają substancje toksyczne, zanieczyszczenia chemiczne lub biologiczne, które mogą być szkodliwe dla ludzi i otoczenia. Odpady niebezpieczne muszą być odpowiednio gromadzone, transportowane, przetwarzane i utylizowane zgodnie z przepisami i normami bezpieczeństwa. Do prawidłowego postępowania zobowiązani są wszyscy - zarówno osoby prywatne, jak i przedsiębiorcy.

Odpady niebezpieczne - przykłady

Odpady niebezpieczne z przemysłu - np. popiół, chemikalia, metale ciężkie, aerozole, środki ochrony roślin, zanieczyszczone opakowania.
Elektronika - np. stare telewizory, telewizory komputery, telefony komórkowe i baterie, małe i duże AGD.
Substancje chemiczne - m.in. rozpuszczalniki, farby, lakierki, pestycydy, chemikalia przemysłowe, baterie.
Odpady medyczne - np. zakaźne materiały biologiczne (ze szpitali, przychodni etc.), leki wycofane z użycia, ostre igły i strzykawki.
Odpady radioaktywne - np. zużyte paliwo jądrowe lub odpady z medycyny nuklearnej.

Prawidłowa utylizacja odpadów niebezpiecznych dla ochrony środowiska

Utylizację odpadów niebezpiecznych w Polsce reguluje głównie ustawa z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (Dz. U. z 2020 r. poz. 2288, z późn. zm.). Stanowi podstawę prawną dla zarządzania wszystkimi rodzajami odpadów, w tym również odpadami niebezpiecznymi. W jej ramach określone są m.in. zasady zbierania, transportu, przetwarzania, składowania i utylizacji odpadów niebezpiecznych. Nakłada obowiązki na producentów, przewoźników, gminy oraz inne podmioty uczestniczące w procesie zarządzania odpadami niebezpiecznymi.

Dodatkowo w Polsce istnieją także przepisy wykonawcze oraz normy techniczne, które precyzują szczegółowe wymagania dotyczące gromadzenia, segregacji, transportu i utylizacji odpadów niebezpiecznych. Organem odpowiedzialnym za nadzór nad przestrzeganiem przepisów w Polsce jest Inspekcja Ochrony Środowiska oraz inne organy na poziomie regionalnym i lokalnym.

Jako przedsiębiorca musisz dokładnie wiedzieć, co zrobić z generowanymi przez twoją firmę odpadami. Jako użytkownik prywatny możesz zaufać Punktom Selektywnej Zbiórki Odpadów (PSZOKom). Posiadają uniwersalne pojemniki na odpady niebezpieczne i mają kompetencje niezbędne do ich przechowywania.

Gdzie wyrzucać popiół?

Wyrzucanie popiołu zależy od jego rodzaju - może być bowiem produktem spalania różnych materiałów. Tzw. drewniany popiół jest bezpieczny i może wylądować w kompostowniku lub pojemniku na bioodpady. Warto zdawać sobie sprawę, że zawiera cenne składniki mineralne i można wykorzystać go do nawożenia gleby.

A gdzie wyrzucić popiół z pieca, kominka lub tzw. popiół węglowy (pochodzący z węgla lub węglowodorów, takich jak drewno opałowe)? Przede wszystkim należy go unieszkodliwić, czyli wychłodzić, by nie doprowadzić do wystąpienia pożaru. Następnie można umieścić go w worku na śmieci i wrzucić do kontenera na odpady zmieszane. W niektórych gminach obowiązują lokalne przepisy dot. usuwania popiołu - mogą istnieć specjalne zasady lub usługi śmieciowe.

W przypadku działalności, która generuje duże ilości popiołu, warto zainwestować w pojemnik 1100l metalowy z klapą półokrągłą lub metalowy pojemnik 1100l z klapą trójdzielną. Najlepiej wybrać rozwiązanie z dodatkowym wzmocnieniem dna przy użyciu dodatkowego wspornika. Nośność kontenera można podnieść do aż 1,2 tony za pomocą kół poliamidowych.

Utylizacja akumulatorów i świetlówek

W Polsce jest ponad 26,5 miliona samochodów osobowych, a każdego roku rejestruje się ok. 60-70 tysięcy aut dostawczych. Niejeden z nas stanął już przed pytaniem, co zrobić ze starym akumulatorem. Odpowiadamy więc, że utylizacja akumulatorów również odbywa się w PSZOKach. Zbiórką elektrośmieci, które zawierają szkodliwe substancje chemiczne, zajmują się również niektóre sklepy motoryzacyjne czy stacje paliw posiadające pojemniki na akumulatory. Recykling akumulatorów zapewniają również wybrane warsztaty samochodowe.

Wątpliwość budzi również inny temat - gdzie wyrzucamy żarówki i świetlówki oraz gdzie wyrzucamy żarówki ledowe? Te produkty zawierają niewielkie ilości rtęci i fosforu, które mogą przyczynić się do degradacji środowiska. Muszą być więc właściwie odseparowane i transportowane w bezpiecznych warunkach - nie wolno wrzucać ich do kontenerów na śmieci komunalne. Jeśli więc nie wiesz, gdzie wyrzucać świetlówki, sprawdź punkty zbiórki elektrośmieci w swojej gminie. Pojemniki na zużyte świetlówki pojawiają się również w niektórych sklepach prowadzących sprzedaż oświetlenia i elektrotechniki.

Odpady przemysłowe - gdzie wyrzucić farby, tonery, chemikalia?

Przedsiębiorcy, którzy na co dzień pracują z substancjami niebezpiecznymi, muszą dokładnie dowiedzieć się, gdzie wyrzucać chemikalia. Warsztaty, magazyny, hale produkcyjne itp. powinny być zaopatrzone w pojemniki na odpady chemiczne i co jakiś czas zamawiać odbiór i utylizację odpadów niebezpiecznych. Zajmują się tym wyspecjalizowane firmy lub organizacje zajmujące się gospodarką odpadami.

Dla wielu osób dużym zaskoczeniem jest fakt, że także puszki po farbie lub wykorzystane tonery to również odpady potencjalnie zawierające substancje niebezpieczne. Oznacza to, że nie należy ich wyrzucać do kontenerów ze śmieciami komunalnymi, nawet po dokładnym opróżnieniu. Czyli gdzie wyrzucać puszki po farbie i gdzie wyrzucać tusze do drukarek? Zgodnie z obowiązującymi przepisami, naszym obowiązkiem jest umieszczenie ich w czerwonych koszach przeznaczonych na odpady niebezpieczne. Znajdziemy je przede wszystkim w PSZOKach oraz w wybranych sklepach budowlanych i sklepach z farbami.

Odbiór odpadów niebezpiecznych wielkogabarytowych - gdzie wyrzucać sprzęt AGD?

Współczesne sprzęty domowe przynoszą wiele wygody i ułatwień w codziennym życiu. Gdy jednak nadchodzi czas pozbycia się zużytego lub niesprawnego urządzenia, często pojawia się pytanie, gdzie wyrzucać sprzęt AGD. Niemal wszystkie dostępne rozwiązania zawierają substancje niebezpieczne i nie można po prostu wrzucić ich do standardowych pojemników na śmieci. Wbrew wielu opiniom, nie podlegają również prowadzonemu w gminach odbiorowi odpadów wielkogabarytowych. Najbardziej prawidłowym sposobem utylizacji sprzętu AGD jest oddanie takich odpadów na zbiórkę elektrośmieci. Zatrudnieni na miejscu specjaliści wiedzą, jak unieszkodliwiać zgromadzone śmieci i jak w prawidłowy sposób odzyskiwać materiały, które można ponownie wykorzystać.

Jeśli zastanawiasz się, gdzie wyrzucić małe AGD lub większe sprzęty, gdy planujesz zakup nowych, zapytaj o usługę odbioru. Niektóre sklepy proponują odbiór starych elementów wyposażenia, nie doliczając za to dodatkowych kosztów. W ostateczności możesz skorzystać również z PSZOKów - dotyczy to jednak przede wszystkim niekompletnych urządzeń.

Dowiedz się więcej o naszych produktach

Porozmawiaj z naszym ekspertem – otrzymasz profesjonalną poradę i ofertę dopasowaną do potrzeb Twojej firmy.

Gdzie wyrzucać odpady medyczne?

Problematyczne okazuje się również pytanie, gdzie wyrzucać odpady medyczne. To jeden z najważniejszych aspektów zarządzania ochroną zdrowia oraz ochrony środowiska. Do tego rodzaju śmieci zaliczamy materiały i przedmioty, które powstają w placówkach medycznych, laboratoriach czy zakładach opieki zdrowotnej i mogą być potencjalnie zakaźne, toksyczne lub niebezpieczne - zarówno dla ludzi, jak i środowiska. Prawidłowe pozbywanie się odpadów medycznych jest więc nie tylko kwestią przestrzegania przepisów, ale także zobowiązaniem etycznym i społecznym.

Przede wszystkim należy odpowiednio skategoryzować odpady medyczne - w zależności od stopnia ryzyka i potencjalnej szkodliwości:

odpady o mniejszym potencjale zakaźnym lub toksycznym to np. opatrunki, rękawiczki jednorazowe, strzykawki;
odpady o większym potencjale to np. używane igły, skalpele i inne narzędzia chirurgiczne.

Na obie kategorie przeznaczone są specjalne pojemniki na odpady medyczne, niemniej to druga grupa wymaga bardziej rygorystycznego postępowania i bezpiecznych technik utylizacji. Ważne jest, by zajmował się nimi odpowiednio przeszkolony personel i zostały dostarczone do zaaprobowanych i certyfikowanych instalacji przetwarzania odpadów. W czasie pracy z nimi należy korzystać z właściwych środków ochrony osobistej.

Osobny temat stanowią lekarstwa. Więcej o ich utylizacji pisaliśmy już w artykule "Gdzie wyrzucamy leki?", z którym powinien zapoznać się każdy właściciel gospodarstwa domowego.